maandag 28 oktober 2013

Helen en fotograferen

Van diagnose tot begrafenis

De Australische fotograaf Angelo Merendino gaat viraal met een aangrijpende doch prachtige serie zwart-wit foto’s van zijn vrouw Jennifer en haar vier jaar lange strijd tegen borstkanker: van diagnose tot begrafenis. Een vereeuwiging van haar moed en hun onvoorwaardelijke liefde voor elkaar.



 







To honor my late wife Jennifer, who passed at the age of 40 from metastatic breast cancer, I have started The Love You Sharea non-profit organization whose mission is to provide financial assistance to women in need while they are receiving treatment for breast cancer. Fifty percent of the net profits from sales of my book will be donated to The Love You Share. I cannot think of a better way to honor Jennifer's legacy than by helping others. 
Angelo Merendino


---------------------------------------------------------------------------

Waarom heeft de fotograaf deze foto's gemaakt?

Om de herinnering aan zijn vrouw te bewaren? Wil je dit emotionele, pijnlijk proces wel vastleggen? Tijd heelt de wonden, maar wat als dat moment in zwart-wit wordt vastgelegd; kan je het dan nog loslaten of blijf je zout in de wonden strooien?

Maar misschien gaat het hier niet om de foto's zelf? We zien hier niet alleen de weg die Jennifer aflegt, maar ook het proces die haar man doormaakt. Het maken van deze foto's kan een manier zijn om alles te kaderen, om de realiteit onder ogen te kunnen zien, om te aanvaarden, om zelf niet ten onder te gaan...

Wellicht zijn er verschillende redenen waarom de fotograaf de foto's heeft genomen. Voor zichzelf, voor zijn vrouw en nu ook voor anderen via The Love You Share. Het heelproces gaat verder.

------------------------------------------------------------------------------

Kan kunst genezen?

"Kunst kan bij uitstek helpen genezen doordat zij deze ruimte zichtbaar en beleefbaar maakt, en vanuit die ruimte tussen twee werelden bemiddelt." - Genezen met kunst: handreikingen aan kunsttherapeuten  door E. Mees-Christeller

Dit antwoord (random gekozen uit een boek via Google en dus totaal uit zijn context gerukt) sluit aan bij mijn bovenstaande gedachte dat de fotograaf zelf een proces doormaakt om te vatten wat er rond hem - en met zijn leven - gebeurt.

Zoals aangegeven, slaat dit antwoord eigenlijk op iets totaal anders nl. kunsttherapie. Onderstaande quotes geven wat uitleg over wat dat nu precies is.

"De therapeutische werking van kunst berust op herkenning. Kleuren en vormen spreken een taal die de ziel- veelal onbewust - verstaat. Daarmee werkt de kunsttherapeut." - Genezen met kunst: handreikingen aan kunsttherapeuten door E. Mees-Christeller

Werken met kleuren en vormen is bevorderlijk voor je gezondheid, zegt kunstzinnig therapeute Victoria Smits van Oyen. "De mens is van nature een scheppend, creatief wezen en veel mensen lopen vast doordat ze te eenzijdig bezig zijn. Schilderen, tekenen of boetseren zijn geen rationele bezigheden en daardoor kunnen ze je helpen los te komen van het altijd maar in je hoofd zitten malen. Kunstzinnige therapie helpt je weer in balans te komen."Genezen door kunst - artikel van www.kleuriskracht.nl

Wat ik voor mij zie bij het lezen van deze definities zijn mensen die een depressie, burn-out van heel erge maat hebben doormaakt. Misschien zelfs psychose of andere mentale stoornissen en waarbij men dus kunst als therapie aanbiedt en denkt dat de mensen zullen genezen. Volgens mij moet je dit met een korrel zout nemen net zoals een recensent die het boek van mevrouw Mees-Christeller verwoordt:

"Het is bekend dat expressie in kunstzinnige vormen therapeutisch kan werken; evenzeer moeten we echter beseffen dat zeer velen er niets in beleven. Zeker, kunstzinnige expressie kan mensen helpen zich beter te voelen; maar dit is niet hetzelfde als 'fysiek genezen'; teveel wordt de kunstzinnige therapie hier gepresenteerd als een werkzame alternatieve geneeswijze."

De waarheid ligt er volgens mij in dat mensen constant op zoek zijn om boodschap te geven aan hun gevoelens en hoe zij de werkelijkheid ervaren. Met andere woorden: hoe ze kunnen omgaan met wat in hun leven gebeurt. Bij het overlijden van een dierbare zoekt met naar passende muziek en teksten voor een begrafenis. Is er therapie nodig, dan richt men zich op schilderen, tekenen en boetseren. Maar fotografie lijkt mij ook een goede uitlaatklep. Mensen leggen foto's vast bij uitstapjes, verjaardagen enz... niet enkel om te herinneren maar om een gevoel vast te leggen. Waarom dan geen foto's van trieste of pijnlijke gebeurtenissen?

Het is ook gemakkelijk. Eventjes drukken op het knopje. Geen leeg blad waar je met verf of potlood op moet tekenen of schilderen. Je ziet, je voelt, je trekt.

----------------------------------------------------------------------------

De galerie als farmacie

En tot slot nog een praktisch idee: "de galerie als farmacie" zoals de subkop in de Standaard luidt.

Alain De Botton pleit voor de galerie als farmacie
KUNST KAN UW DIEPSTE ZELF GENEZEN
23/10/2013 | Alain De Botton

Musea zouden de therapeutische waarde van hun collecties moeten erkennen en ze ook op die manier uitstallen. Welkom in de zaal van de liefde.

North Atlantic Ocean - Sugimoto: voor wie angstig naar de toekomst kijkt.

Info over Sugimoto: http://en.wikipedia.org/wiki/Hiroshi_Sugimoto
Hierboven zie je een foto uit zijn reeksen van zeelandschappen.

dinsdag 15 oktober 2013

Dit kan een kind van drie toch ook


http://www.vice.com/nl/read/dit-kan-een-kind-van-drie-toch-ook-

"Dit kan een kind van drie toch ook?!" - Sander Roks

"Kunst, en vooral beeldende kunst, is nogal eens een onderwerp van discussie. “Dit kan een kind van drie toch ook?”, hoorde ik een plompige vrouwelijke museumbezoekster met geblondeerde stekels ooit zeggen tegen een groepje al even stekelige vriendinnen. Ik ging naar het pas heropende Stedelijk om te kijken of de theorie van deze vrouw klopt, samen met de driejarige Puk en een pak pastelkrijt." 


JA moderne kunst is moeilijk te begrijpen. Waarom is dit kunst en dat niet? Zijn er eisen of voorwaarden? Het zijn vragen waar de kunstfilosofie of esthetica een antwoord op tracht te vinden.

NEE dit kan een kind van drie niet!
Vaak is het proces dat aan het kunstwerk voorafgaat, datgene dat ervoor zorgt of iets kunst is of niet. Het eindproduct zelf, het kunstwerk dus, is daar een weergave van. Een kunstenaar experimenteert. Een mooi schilderij of tekening of beeldwerk of ... kan nog zo intrigerend en mooi zijn. Het gaat uiteindelijk over de boodschap, het verhaal dat erachter steekt.

Misschien dat op die manier het werk van een driejarige als kunst kan worden beschouwd? Omdat hij/zij later een fameus kunstenaar wordt. Maar of dat werk dan al deel uitmaakt van zijn/haar oeuvre?

Niettemin, zijn veel kunstenaars geïnteresseerd in (of geïnspireerd door) kindertekeningen. Kinderen bezitten fantasie, verbeelding en dus nog niet zoveel "mentale grenzen" als een volwassene. (Denk maar aan de simpele opdracht "Verbindt punt A met punt B". Trek je een rechte lijn? Korte weg is het meest efficiënt. Of ga je de avontuurlijke kant op en ga je kribbel-krabbel van A naar B)

en zo stel ik mijzelf volgende vraag:

Welke kunst kan een drie-jarige ook maken?


Neem bijvoorbeeld Rothko die eindeloos vierkanten schildert in verschillende kleuren. Hij experimenteert steeds opnieuw met kleur om de pure, rauwe emoties die de mens voelt weer te geven.

"The fact that a lot of people break down and cry when confronted with my pictures shows that I can communicate those basic human emotions . . . "

Google : rothko MoMA

Ik denk ook aan de Karel Appel uit de Cobra-beweging (1948) en Joan Miro die juist uit kindertekeningen inspiratie haalt en dit combineert met Afrikaanse maskers. Net zoals Picasso die zich als kunstenaar zeker niet aan 1 stijl hield. (blauwe periode > roze periode > kubisme > ballets russes > abstract)

Links: Appel - Midden: Miro - Rechts: Picasso

En ten slotte nog dit..



Waarom is moderne kunst wat het is? Waarom wordt een onopgemaakt bed als kunst tentoongesteld? Waarom is een uitvergroot roze opblaasbaar varken zo verrekte veel geld waard? Elke museumbezoeker vraagt het zich wel eens af: is dit kunst? Is dit echt zo veel waard?

In 'Dat kan mijn kleine zusje ook' prikt de vermaarde Engelse kunstkenner Will Gompertz het pretentieuze kunstgebazel door en geeft hij op heldere en enthousiaste wijze antwoord op de belangrijkste vragen die elke kunstbeschouwer zich wel eens stelt. Een bezoek aan een museum of galerie zal na lezing van dit boek niet meer zo intimiderend zijn, maar wel veel interessanter. Gompertz maakt op overtuigende wijze de bizarre wereld van de moderne kunst voor iedereen begrijpelijk. Met grappige en interessante historische anekdotes laat hij zien hoe de kunst zich heeft ontwikkeld tot wat die nu is. Maar hij voert de lezer ook langs alle indrukwekkende en belangrijke gebeurtenissen uit de kunstgeschiedenis: we gaan koffiedrinken met de impressionisten en kopen met Marcel Duchamps in New York zijn kunstwerk dat veel stof deed opwaaien: de pisbak.Naast het inzichtelijk maken van de kunstgeschiedenis legt Gompertz ook uit wat de betekenis van de moderne kunst is voor de moderne wereld, onder andere aan de hand van Monty Python. Die televisieserie had nooit kunnen bestaan zonder de kunststroming Dada.

The Sound of Belgium

Zondagavond.. een geslaagd weekend achter de rug.. moe.. met andere woorden, niet echt het moment om je brein nog te overstelpen met muziekgeschiedenis, ware het niet dat The Sound of Belgium op canvas werd uitgezonden!

"Documentaire van Jozef Devillé over de geschiedenis van de dansmuziek in België, van de kermis tot de New Beat."
- Canvas


Als kind van the 90s (en naast mij een kind van de 80s) wenste ik toch dat ik wat vroeger was geboren. Waar mensen nog gingen naar fuiven voor de muziek. Geen ambras. Je komt voor de muziek, de typische muziek: the sound! The sound of Belgium want België staat aan de top van de New Beat.

Wat hebben we geleerd over New Beat?


  • eind jaren 80
  • komt uit EBM (Electronic Body Music)
  • toevallig ontstaan uit het trager draaien van PopcornOldies (j '40 - 50)
  • zware bassen
  • sexuele lyrics
  • later ==> techno house
  • fashion: look the beat!


Uiteraard werd de New Beat uiteindelijk erg gecommercialiseerd en werd het experimentele kantje verdrongen door zijn eigen succes.

De kledij weerspiegelt de commercialisering.
Links: foto van een oma. ==> grafschending want beeltenissen werden gestolen.
Rechts: de smiley werd het symbool van de New Beat.